Çocuk Dişi Nedir?

Sayfa İçeriği

Pedodonti anabilim dalı, doğumdan ergenliğe kadar uzanan sürede çocukların ağız ve diş sağlığını korumayı, olumsuz durumları da henüz gerçekleşmeden önlemeyi amaçlar. Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği Dentrum, çocuk diş hekimliğinin (pedodonti) ilgilendiği alanlardan biri olan süt dişi konusunu anlattı.

Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti) Nedir?

Çocuk diş hekimliği (pedodonti), 0-13 yaş aralığındaki çocukların ağız ve diş sağlığını korumayı hedefleyen bir bilim dalıdır. Çocukların ağız diş sağlığı gereksinimlerine göre önleyici ve tedavi edici her türlü uygulamayı gerçekleştiren pedodonti; süt ve daimi dişlerinin korunması, çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini sağlar.

Çocuk Diş Sağlığında Uygulanan Tedavi ve Hizmetler Nelerdir?

Bu diş hekimliği alanı bebek, çocuk ve gençlere yönelik şu çalışmaları yürütüyor: Koruma ve önleme amaçlı ağız ve diş bakımı eğitimi, beslenme tavsiyeleri, çocuk diş çekimi ve protezi, çekilen dişlerin yerine uygulanması gereken yer tutucular, diş çürüğün önlenebilmesi için fissür örtücü, fluorid verniği, fluorid jeli gibi koruyucu ve onarıcı uygulamalar, travma tedavileri, süt dişleri ve genç sürekli dişlerde gerek görülen dolgu uygulamaları (restoratif), amputasyon ve kanal tedavileri (endodontik), çene kemikleri üzerinde yanlış konumlanmış dişlerin düzeltilmesi (ortodontik tedavi).

Süt Dişi Nedir?

Bebekler dişsiz doğar, fakat tam oluşmamış dişler, diş etlerinin içerisindedir. Doğumdan ortalama 6 ila 8 ay sonra ağızda görünmeye başlayan süt dişleri 20 adettir. Öncelikle alt orta keser dişler, ardından üst orta keserler, sonrasında yan keser dişler çıkar. Azı dişler ve köpek dişleri bunları izler. Üç yaşına gelindiğinde çocuğun süt dişlerinin tamamı gözle görünür hale gelir.

Süt Dişleri Kaç Adettir? Karışık Dişlenme Dönemi Nedir?

Süt dişleri genellikle bebekler 6-8 aylıkken oluşmaya başlar. Yaklaşık 2,5-3 yaş itibariyle süt dişlerinin çıkması tamamlanır. Bu dönemlerde ağızda 20 adet süt dişi bulunur. Süt dişleri yapısal olarak daimi dişlerle arasındaki farklılıklardan ötürü aşınmalara ve çürük oluşumuna çok daha yatkındır.

Çocuklar 6 yaş seviyesine geldiklerinde yavaş yavaş süt dişlerinin yerini daimi dişlere bırakma sürecine girerler ve bu durum 13 yaş seviyesine kadar devam eder. Ağızda hem süt dişlerinin hem de daimi dişlerin bulunduğu 6 ve 13 yaş arası dönem “karışık dişlenme dönemi” olarak isimlendirilir ve son derece önemlidir. Çünkü bu dönem içerisinde süt dişlerindeki çürükler daimi dişlerin sağlığını da olumsuz biçimde etkiler.

Süt Dişleri Neden Önemlidir?

Süt dişleri çocuğun gıdaları çiğneyebilmesini ve düzgün konuşmasını desteklemekle beraber kalıcı dişler çıkmaya başladığı zaman kendi yerlerine hareket edebilmelerini olanak tanır. Zamanından önce kaybedilen süt dişi kalıcı diş grubunda problemlere yol açabilir. Bu doğal yer tutuculuk görevi bir diş için dahi yerine getirilmediğinde daimi dişlerde sıkışıklığa sebebiyet verebilir.

Süt Dişleri ile Daimi Dişlerin Arasındaki Farklar Nelerdir?

Birincil dişler olarak da adlandırılan süt dişleri daimi dişlere göre daha küçük ve beyaz renklidir. Kökleri ise kalıcı diş grubuna göre daha kolay düşebilmeleri için kısa ve incedir. Farklardan bir diğeri ise süt dişlerde kesici dişlerin uçlarında çıkıntı bulunur.

Karışık Dişlenme Dönemi Ne Zaman Tamamlanır?

6-13 yaş arasına denk gelen bu dönem çocuğun ağzındaki süt dişlerinin yerlerini kalıcı dişlere bıraktığı zamanı kapsamaktadır. Karışık dişlenme dönemi, çocuğun ağzındaki bütün süt dişler yerlerini kalıcı dişleri bırakana dek devam eder. Ağızda hiç süt diş kalmadığı zaman ise ‘sürekli dişlenme’ dönemi başlamış olur.

Biberon Çürüğü Nedir? Nasıl Korunmak Gerekir?

  • Bebek gece ağzında biberonla uyumamalı,
  • Biberondaki süte şeker içerikli sıvı besinler eklenmemeli,
  • Beslenme sonrası bebeğe su içirilmeli,
  • Uygunsa dişler fırçalanmalı veya hijyenik, ıslak bir tülbentle silinmeli,

Çocuklarda Ağız Ve Diş Bakımı Nasıl Olmalı?

Halk arasında “Birincil dişler kalıcı olmadıkları için diş bakımına gerek yoktur.” gibi bir algı çok yanlıştır. Zamanından önce kaybedilen, çürüyen veya bakımı yerine getirilmeyen dişler yer darlığına bağlı gömülü veya çarpık şekilde ortaya çıkabilir. Çocuğun oyun döneminde özgüvenini olumsuz etkileyecek olan bu durum göz ardı edilmemelidir.

Her öğün sonrasında bebeğin dişleri temiz bir bezle silinmelidir. Uzmanlar, süt dişlerin çıkmasından önce dahi ağız bakımının yapılmasını tavsiye ediyor. 2-2,5 yaşındaki çocuk dişlerini tek başına fırçalayamadığı için ebeveyn ilgisi ve desteği şarttır.

Küçük boyutlardaki diş fırçaları kullanılmalıdır. Sadece su ile temizlenmelidir. Bu yaşlarda diş macunu kullanılması tavsiye edilmez, çünkü çocukların yutma refleksleri yeni gelişmeye başlamıştır. 3 yaştan sonra diş macunu kullanılabilir. Öğünlerden sonra mutlaka diş temizliği yapılmalı ve uyku öncesi dişlerde yemek kalıntısı bırakmamaya özen gösterilmelidir. Diş ve ağız bakımı küçük yaştan itibaren eğlenceli şarkı ve oyunlarla günlük rutinde yer almalıdır.

Bir diğer önemli nokta ise bebeklerin emziklerine tatlı besinler batırıp vermemektir. Aynı zamanda “biberon çürüğü” adı verilen süt dişlerinin çürümesi, biberonda tatlı meyve suları, süt veya mama varken uykuya dalmamaları sağlanarak önlenebilir.

Fissür Örtücüler Ne İşe Yarar?

Daimi dişlerin çiğneyen yüzeylerindeki derin ve çürüme riski yüksek fissürler (oluklar) kapatılır ve bakterilerin çiğneyici yüzeye ulaşmaması için bariyer oluşturulur. Bu uygulama çürüğü önleyici fonksiyon üstlenir. İşlem sonrası ayda bir kez kontrol ettirilmesi gerekir.

Flor Uygulaması Nedir?

Çürüğü önleme mekanizması oluştururken kullanılan flor minerali diş minesine katılabilme özelliğinden dolayı tercih edilir. Dişlerin ağızda görülmeye başladığı ilk 4 yıl diş mineleri çürüklere karşı savunmasızdır. Yapılan flor uygulaması dişlerde güçlendirici rol oynar. Beş yaş ve altındaki çocuklara için dişlerin üzeri flor vernik tasarlanır. Altı yaş ve sonrasındakilere ilişkin flor jel uygulaması tercih edilir. Flor jel işlemi ise farklı koku ve aromalarda olabilen jel formdaki florun, dişler kurutulduktan sonra taşıyıcı kaşıklar kullanılarak 1-4 dakika gibi bir sürede dişlere uygulanmasıyla yapılır. Flor jel işlemi tamamlandıktan sonra ağızdaki fazla flor tükürük emici ile alınır.

Çocuk Diş Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmeli?

Bütün bu koruyucu ve tedaviye yönelik işlemler uygulanırken en hassas konulardan biri de çocuk hastaların korku, endişe veya acı duymadan tedavi edilmesini sağlamaktır. Zira çocukken çektiği acı çocukların zihnine dişçi korkusunu yerleştirip ilerleyen yıllarda diş muayenesinden kaçınıp diş sağlığını riske atmasına neden olur. Bu yüzden çocuklar gerektiği takdirde genel anestezi altında diş tedavisine tabi tutulabilir.

Genel Anestezi Altında Uygulanan Diş Tedavileri Nelerdir?

Çocuklar için bu uygulamalar çürüklerin dolgusundan kanal tedavisine, diş çekimi benzeri ağrılı işlemlerin tümünü kapsar. Bu yöntemin en temel amacı ise tek seansta bütün işlemlerin bitirilmesi ve ailenin, çocuğun stresli diş randevuları ile yıpranmasının önüne geçmektir. Çocukların korku ve acı hissetmesinin, ani hareketler sonucu kendisine zarar vermesinin önüne geçen bu uygulama ile çocukların diş tedavisinden duydukları korku büyük oranda ortadan kalkar.

Süt Dişi Çekiminde de Anestezi Uygulanır mı?

Süt dişlerinin çekilmesi çocuklar için yoğun kaygı, korku ve endişe sebebidir. Çocukların acı çekmesini önlemek ve operasyonun başarılı geçmesini garanti altına alabilmek için böyle durumlarda sedasyon ya da genel anestezi uygulanabilir. Bu sayede çocuk hastanın ya da ailenin diş tedavisine yönelik travmatik bir deneyim yaşamasının önüne geçilir. İlerleyen yıllarda da diş sağlığına özen göstermeye, kontrole ve tedaviye gitmeye devam etmesi sağlanır.

Sedasyon ve Genel Anestezi Ne Gibi Durumlarda Uygulanır?

Çok erken yaşlarda diş çürümesiyle karşılaşan çocuklar yemek yerken sürekli olarak acı hissedebilir ya da gecenin bir yarısı şiddetli bir diş ağrısıyla uykusundan uyanabilir. Bu gibi durumlar çocukların hem yaşam kalitesini hem de okul başarısını olumsuz etkiler. Yeterli düzeyde iletişim kurulamadığı için diş tedavisinden büyük korku duyan çocuklarda bu yöntemler uygulanır. Tek seansta gerekli bütün tedaviler gerçekleştirilebilir.

Diş Tedavisinde Uygulanan Anestezinin Yan Etkileri Var Mıdır?

Modern anestezi teknikleri ile uzmanlar tarafından gerçekleştirilen uygulamalarda risk çok azdır. Hatta herhangi bir sistemik rahatsızlığı bulunmayan ve ilaç alerjisi olmayan sağlıklı çocuklar için diş tedavisi gibi küçük cerrahi operasyonların anestezi altında gerçekleşmesi tehlike barındırmaz.

Çocuk Diş Çekimi Fiyatları Nasıl Belirlenir?

Adana çocuk diş çekimi fiyatları ilçeye, bölgeye, semte, diş hekimine, dişin durumuna, çekilecek diş sayısına, diş çekiminde kullanılacak malzemelere göre değişir.

NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Diğer Çocuk Diş Tedavisi

Sanal Doktor Görüşü