Diş Hekimi (Diş Doktoru) Nedir? Ne İş Yapar?
Diş Doktoru (Diş Hekimi), insanların diş ve diş eti hastalıkları, çene ve ağız içindeki estetik problemlerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen uzmanlık dalıdır. Yalnızca diş ve diş eti sorunlarını gidermekle yetinmeyen diş hekimi aynı zamanda ağız ve diş sağlığını korumak için gerekli bilgilendirmeleri yapar ve tavsiyelerde bulunur.
Dentrum Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği, Adana’da akademik uzmanlığı, mesleki başarı ve tecrübeyi bir araya getiren deneyimli diş hekimi kadrosu ile hem diş ve diş eti hastalıklarında hem de estetik diş hekimliğinde üst düzey bir hizmet sunuyor.
Diş Hekimi (Diş Doktoru) Ne İş Yapar?
Diş hekimliğinin temel görev ve sorumluluğu çocuk ve yetişkinlerde diş ve diş eti sağlığını incelemek, var olan sorunları tedavi etmek ve olası sorunlara karşı önlem alıp hastayı bilinçlendirerek koruyucu tedaviler gerçekleştirmektir. Bu amaç doğrultusunda:
- Dişlerde meydana gelen çürükleri tedavi etmek, çürüklerin yol açtığı boşlukları dolgu ile kapatmak,
- Tedavi sırasında hastanın hiçbir acı hissetmemesi için en uygun anesteziyi uygulamak ve kişide diş hekimine, diş tedavisine karşı bir korku gelişmesini önlemek,
- Hastanın ısırma, çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını kullanabilmesi için gereken tedavileri yapmak,
- Travmaya uğrayan (Kırılmış) dişleri çekmek,
- Diş hastalıklarının tedavisinde gerekli gördüğü ilaçları reçete etmek,
- Hastalarını ağız ve diş bakımı konusunda bilinçlendirmek,
- Protez benzeri ağız içi ekipmanların tasarımını ve modellemesini yapıp, çenelerin ölçülerini alıp hasta için en uygun hale getirmek,.
- Ağız ve Diş sağlığı konusunda dünyadaki yeni teknolojileri ve yaklaşımları yakından takip ederek uygulamak,
- Protez gibi ağız içi ekipmanların model ve ölçülerini hastaya uygun hale getirmek diş doktorunun görevleri arasındadır.
Nasıl Diş Hekimi Olunur?
Diş doktorları üniversitelerin 5 yıl süresince eğitim veren Diş Hekimliği Fakültesinden mezun olurlar. Diş Hekimliği Fakültesindeki eğitim süresince teorik ve uygulamalı eğitim görürler. Diş kliniklerindeki resmi stajlarını tamamlarlar. Staj esnasında uygulamalı olarak diş hastalıklarının tedavisi ile ilgilenmeye de başlamış olurlar. Sonrasında da mesleki ilgilerine göre uzmanlık dallarına ayrılarak eğitim süreçlerini sürdürürler.
Diş Hekiminde (Diş Doktorunda) Olması Gereken Özellikler
Diş Hekimliği hassas ve titiz bir çalışmayı, analitik zekayı, yüksek el becerisini ve yüksek konsantrasyon yeteneğini zorunlu kılan bir meslektir. Bundan ötürü diş doktorları;
- Hastanın ağız içinde yaşanan problemleri ve değişimleri tespit edebilmeli ve en ince detayına kadar vakayı çalışmalıdır.
- Hastaların ağız, diş ve diş etlerinde meydana gelen semptomları doğru şekilde değerlendirebilmeli, en doğru tedavi uygulamasını seçebilecek bilgiye ve yeteneğe sahip olmalıdır.
- Tedavi süresince uzun zaman ayakta veya oturarak fiziksel bir efor sarfedeceğinden bu zorlu tedavilere uyum sağlayabilecek fiziki donanıma sahip olması gerekir.
- Hastalarla, hasta yakınlarıyla ve çalışanlarla etkili, sağlıklı bir iletişim kurabilmelidir.
- Küçük ve dar alan içerisinde aletlerle çalışabilecek kadar el koordinasyonuna sahip olmalıdır.
- Tedaviler hem uzun sürebilir hem de büyük özen ve titizlik ister. Bu süreci yönetebilecek fiziki ve mental güce sahip olması gerekir.
- Hasta kayıtlarının doğru şekilde tutulduğundan emin olup, hastanın durumunu ve yaşanan gelişmeleri titizlikle takip edecek dikkate sahip olmalıdır.
Diş Hekimliği Eğitimi Neleri Kapsar?
Diş hekimliği eğitimi beş yıl süreli bir lisans programıdır. Bu eğitim boyunca tıp bilimleri ve sağlık alanında temel bilgi ve beceriler öğrencilere kazandırılır. Öğrenciler Diş Hekimliği Fakültesinde fizyoloji, insan anatomisi, mikrobiyoloji, biyokimya gibi temel eğitimlerin yanı sıra ağız sağlığı, diş eti hastalıkları ve diş yapıları hakkında kapsamlı eğitimler alırlar. Bununla beraber öğrencilere klinik beceriler kazandırmak için laboratuvarlarda pratik eğitimler gerçekleştirilir. Diş hekimliği uygulamalarında tedavi yöntemleri, hasta muayenesi, tanı yöntemleri gibi alanlarda öğrenciler yeteneklerini geliştirme şansı yakalarlar.
Cerrahi tedaviler, ortodonti, estetik diş hekimliği gibi bazı özel alanlarda da öğrenciler bilgi ve deneyim kazanır. Bu eğitim sürecinde hasta ilişkileri ve diş hekimliği pratikleri ile mesleki gelişim sağlanır. Öğrenciler staj ve klinik rotasyonlarla gerçek vakalar üzerinde de çalışma şansı yakalarlar. Bu sayede teorik bilgiler pratiğe aktarılmaya başlanır. Bu uzun ve zorlu eğitim sürecini başarı ile tamamlayan öğrenciler diş hekimi unvanını alarak ağız ve diş sağlığı hizmeti vermeye başlarlar.
Diş Hekimleri Hangi Tedavileri Yaparlar?
Diş hekimleri, ağız sağlığını korumak, hastalıkları tedavi etmek amacıyla çeşitli uygulamalar yaparlar. İşte diş hekimlerinin uyguladığı bazı tedaviler:
Diş Muayenesi
Diş hekimleri, muayeneye gelen hastaların ağız ve diş sağlıklarını kapsamlı şekilde değerlendirirler. Mevcut sorunları ve olası sağlık problemlerini tespit ederler. Diş çürükleri ve diş eti hastalıklarının tanısı bu muayeneler sayesinde gerçekleştirilir. Pek çok sorun henüz yaşanmadan önlenmiş olur.
Diş Temizliği
Diş plakları ve taşları gelecekte yaşanacak diş kayıplarının önlenmesi ve ağız hijyeninin sağlanması için temizlenir. Profesyonel diş temizliği sayesinde diş ve diş eti sağlığı korunmuş ve çürük riski büyük oranda önlenmiş olur.
Dolgu
Diş çürüklerinin tedavisinin ardından fonksiyonel kullanım için dolgu yapılır. Dolgu işlemi çürüyen dişin temizlenmesinin ardından, meydana gelen boşlukların dental dolgu malzemesi ile doldurulmasıdır. Bu sayede kişi çürüyen dişini tümüyle kaybetmekten kurtulur ve dişin işlevselliği korunmuş olur.
Kanal Tedavisi
Dişin iç kısmında enfekte olan pulpa dokusunun temizlenmesi ve ardından boşlukların doldurularak korunmasına kanal tedavisi denir. İleri düzeylere ulaşmış diş çürüklerinde dişin kurtarılması için uygulanır.
Diş Çekimi
Gereken hallerde diş hekimleri, kurtarılması mümkün olmayan dişlerin çekilmesine karar verebilir. Bu durum telafisi olmayan diş çürüklerinde ve yer darlığından dolayı dişin genel sağlığı tehdit ettiği hallerde yaşanır.
Ortodonti
Dişlerin hizalanması için diş telleri ve şeffaf plaklar gibi ortodontik tedaviler uygulanır. Bu işlemler hastanın estetik açıdan daha düzgün görünmesini sağlar.
Diş Protezleri
Daimi doğal dişlerini kaybeden kişilerin konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını yeniden kazanabilmesi için diş protezleri kullanılır. Diş protezleri tümüyle yapay veya köprü gibi farklı biçimlerde uygulanabilir. Sabit ve hareketli protezler olmak üzere iki türde diş protezi bulunur.
Estetik Diş Hekimliği
Diş beyazlatma, laminat veneer, pembe estetik ve gülüş tasarımı gibi uygulamalar sayesinde kişi hem ağız ve diş sağlığına kavuşur hem de estetik açıdan kusursuz bir gülüşe sahip olur.
Diş Eti Tedavisi
Diş etlerinde meydana gelen hastalık ve enfeksiyonların tedavisini kapsar. Diş eti dokusunun sağlıklı olması sadece ağız ve diş sağlığı açısından değil hastanın genel sağlık durumu için de büyük önem taşır.
İmplant
Diş kayıpları yaşandığı taktirde çene kemiğine yapay diş kökleri yerleştirilir. Genellikle titanyumdan üretilen bu vidalara implant adı verilir. Bu sayede diş fonksiyonu ve estetiği yeniden kazandırılmış olur.
Gülüş Tasarımı
Gülüş tasarımında kişinin kendi yüz hatlarına uygun biçimde estetik bir gülüş kazanması için uygulanan bir dizi işlemler bütünüdür. Gülüş tasarımı ile dişlerin hizalanmasından şekil ve renk sorunlarına kadar tüm sorunlar çözülmüş olur.
Diş Hekimleri Hangi Tanı ve Tedavi Araçlarını Kullanırlar?
Diş hekimleri hastaların ağız ve diş sağlığını korurken çok sayıda farklı tanı ve tedavi aracı kullanırlar. Bu araçlar doğru tanı konulmasını ve söz konusu problemlerin doğru şekilde tedavi edilmesine yardımcı olur. Diş hekimlerinin kullandığı araçları sıralamamız gerekirse:
Röntgen Cihazları
Diş hekimleri hastanın dişlerini ve çene yapısını doğru şekilde değerlendirebilmek için röntgen cihazlarını kullanırlar. Bu yöntem sayesinde diş kökleri, enfeksiyonlar ve çürükler kolaylıkla tespit edilebilmektedir.
Ağız Muayene Aletleri
Dişlerin arka yüzeylerini görebilmek için kullanılan aynalar, çürükleri tespit etmek ve diş yüzeylerini kontrol etmek için kullanılan sondalar muayene aletleri arasında yer alır. Bununla birlikte dişeti-probe de diş etlerinin sağlığını ve derinliğini ölçmekte kullanılmaktadır.
Diş Temizleme Aletleri
Diş taşları ve plaklar temizlenmediği taktirde önemli diş ve diş eti sorunlarının yaşanması kaçınılmaz hale gelir. Bu yüzden de plak ve diş etlerinin temizlenmesinde manuel aletlerden ve ultrasonik temizleyicilerden faydalanılır.
Anahtar ve Kavram Aletleri
Çürüyen veya hasar alan dişlerin onarmasında diş dolgu malzemeleri ve aletleri kullanılır. Kanal tedavisi aletleri de dişin içinde yer alan enfekte olmuş dokunun çıkartılması ve kök kanallarının temizlenmesinde kullanılır.
Anestezi Ekipmanları
Ağrı yönetimi için diş hekimliğinde en önemli enstrümanlardan biri anestezidir. Birçok diş tedavisi lokal anestezi ile uygulanır. Bu sayede hasta tedavi sırasında herhangi bir acı hissetmez ve işlem çok daha konforlu şekilde gerçekleştirilir.
Diş İmplantı Araçları
Diş kaybı yaşandığında implant yerleştirmek için diş hekiminizin özel cerrahi aletlere ve tekniklere gereksinimi vardır. Bu işlemler diş hekiminin çene kemiği içerisinde yapay diş kökleri yani implantlar yerleştirebilmesini sağlar.
Ortodontik Aletler
Dişlerin doğru hizalanmasını sağlamak için braketler, diş telleri, plaklar ve benzeri ortodontik araçlar kullanılır. Tüm bu ortodontik ekipmanlar sayesinde hastanın çiğneme fonksiyonu iyileştirilir ve estetik bir görünüm kazandırılır.
Estetik Araçlar
Estetik diş hekimliği kapsamında laminate veneer benzeri özel ağartıcılar, diş beyazlatma amacıyla kullanılmaktadır.
Dijital Teknolojiler
Günümüzde bilgisayar destekli dijital diş hekimliği uygulamaları sürekli olarak gelişiyor ve yaygınlaşıyor. Üç boyutlu tarayıcılar, dijital görüntüleme sistemleri ve tasarım modelleme yazılımları ile diş sorunları çok daha başarılı şekilde analiz edilebiliyor. Özellikle estetik diş tedavileri öncesinde hastaya tedavi sonrası kavuşacağı görünümle ilgili projeksiyonlar sunulabiliyor.
Diş Hekimleri Çalışmalarını Nerelerde Gerçekleştirir?
Diş Hekimliği Fakültesinden mezun olmuş diş hekimleri kendi özel kliniklerini açabildikleri gibi başka klinik ve hastanelerde de kariyerlerini sürdürebilirler. Hem özel hastanelerde hem de devlet hastanelerinde görev yapabilirler. DUS sınavına girerek endodonti, ortodonti ve protetik gibi spesifik alanlarda uzmanlık eğitimi alabilirler.
